بارگیری سیمان جهت مصرف
انتقال سيمان از کارخانه به محل مصرف به دو صورت انجام ميشود:
1ـ پاكتي
2ـ فله
در روش پاكتي، سيمان در پاكتهاي استاندارد بسته بندي و راهي بازار مصرف ميشود. روي پاكتهاي سيمان بايد علامت تجاري كارخانه، نام توليد كننده، نوع سيمان، وزن كيسه و تاريخ توليد با رنگ مخصوص به تيپ هر سيمان نوشته شده باشد.
در روش فلهاي، ماشين مخصوص حمل سيمان را در زير سيلو بارگيري می نمایند.
سیمان در قسمت بارگیرخانه بارگیری شده وتحویل مشتری می گردد.
معرفی بارگیرخانه کارخانه
امکان تحویل سیمان در کارخانه سیمان ممتازان به صورت فله، پاکتی، پالتایز شده و جامبو وجود دارد. جهت بارگیری فله برای هر سیلو یا هر محصول، دو خط مستقل وجود دارد. هریک از این خطوط، مجهز به سیستم توزین بوده و به هر میزان و با توجه به درخواست مشتری، عملیات بارگیری صورت می گیرد. در بارگیری سیمان بصورت پاکتی با بهره گیری از بالاترین تکنولوژی و با استفاده از دو پاکت پرکن دوار یا روتو پکر، عملیات بارگیری انجام می پذیرد.
مشخصات پکر کارخانه سیمان ممتازان:
کشور سازنده: آلمان
شرکت سازنده:HAVER & BOECKER
مدل: 8 RS E
وزن هر کیسه:50 kg
ظرفیت:2,200-2,400 bag/h
در صورت درخواست مشتری، امکان بارگیری بصورت پالتایز شده نیز مهیا است. این کار با استفاده از دستگاه پالتایزر (palletizer) به ظرفیت 700 تن در روز امکان پذیر می باشد. جهت بارگیری سیمان بصورت جامبو(Jumbo bag) با استفاده از کیسه های 1 و 1.5 تنی بارگیری صورت می پذیرد.
به منظور تعیین کیفیت محصول، از هر نوع سیمان بارگیری شده در روز نمونه برداری صورت گرفته و جهت تعیین کلیه پارامترهای فیزیکی و شیمیایی به آزمایشگاه ارسال می گردد.
موضوع پر اهمیتی که بیشتر در انبار کردن و نگهداری سیمان توسط مشتریان باید مد نظر قرار گیرد فساد سیمان می باشد.
دو عامل باعث فساد سيمان ميشود كه عبارتند از:
1ـ جذب رطوبت از محيط.
2ـ جذبco2 از هوا.
فساد سيمان در اثر رطوبت را هيدراته شدن و در اثر جذبco2 را كربناته شدن گويند. به منظور جلوگيري از فاسد شدن سيمان در كارگاه، نكات ذیل در مورد انبار كردن و استفاده از سيمان بايد مورد توجه قرار گيرد:
1- در صورت انتقال سيمان از كارخانه به كارگاه به صورت كيسهاي، حتماً سطح بارگيری تريلي، با برزنت يا پلاستيك پوشيده شود. (عدم جذب رطوبت در اثر بارش احتمالي)
2- هنگام تخليه و انتقال كيسهها، از پاره شدن آنها جلوگيري شود. (عدم جذب رطوبت وco2 هوا)
3- كيسههاي رسيده به كارگاه، در انبارهاي سرپوشيده نگهداري شوند يا روي آنها روكش پلاستيكي قرار گيرد. (عدم جذب رطوبت در اثر بارش احتمالي)
4- به هيچ وجه كيسهها روي زمين چيده نشوند. براي قرار دادن كيسهها از سطوح چوبي كه سطح آنها حداقل cm20 از زمين فاصله دارد استفاده شود. (عدم جذب آب از زمين در اثر عوامل مختلف همچون جاري شدن آب در كارگاه)
5- حداكثر تعداد 12 كيسه سيمان روي يكديگر قرار داده شوند. (سيمان در كيسههاي زيرين تحت فشار قرار گرفته و در اثر جذب اندكي رطوبت، كلوخه می شود)
6- هيچگاه بيش از مقدار مورد نياز و پيش از زمان لازم، ملات درست نشود.
آزمايشهاي سيمان
پس از توليد سيمان بايد خواص آن آزمايش و با استانداردهاي مربوط سنجيده شود. تنها در اين صورت است كه ميتوان نسبت به عملكرد مناسب سيمان در عمر مفيد سازه خوش بين بود. بدين منظور، آزمايشهاي مختلفي انجام ميشود كه در ادامه به برخي از آنها اشاره خواهد شد.
افت حرارتی
نمونهاي از سيمان را وزن كرده، داخل بوته آزمايش ميريزند و تا دمای 1000درجه سانتی گراد حرارت ميدهند. پس از گداخته شدن سيمان، بوته را از كوره خارج ميكنند تا خنك شود. با توزين مجدد سيمان افت وزني را بر حسب درصد محاسبه نموده و آن را، افت سرخ شدن (افت حرارتي) مينامند كه نبايد از 3% بيشتر باشد.
همانگونه که ذکر گردید، جذب رطوبت و جذبco2 باعث فساد سيمان ميشوند. در دمای 1000درجه سانتی گراد، رطوبت و co2 ی احتمالي موجود در نمونه سيمان خارج ميشود. هر چه ميزان رطوبت و co2 ي جذب شده و در حقيقت فساد سيمان بيشتر باشد، افت سرخ شدن بيشتر خواهد بود. ميتوان گفت افت سرخ شدن، پارامتري است از ميزان فساد سيمان.
باقيمانده نامحلول
در اين آزمايش كه پارامتري است از ميزان ناخالصيهاي موجود در سيمان، نمونهاي از سيمان را وزن كرده، داخل اسيد فلئوريدريك (HF) ميريزند. از آنجا كه تركيبات سيمان در اين اسيد محلولند، كل نمونه بايد حل شود. هر چه كه حل نشده باقي بماند، بمنزله ناخالصي سيمان است كه پس از توزين به صورت درصد وزني بيان ميشود و نبايد از 0.75% بيشتر باشد.
درصد
همانطور كه ذكر شد، جهت جلوگيري از گيرش آني سيمان (به دليل وجودC3A ) متناسب با ميزانC3A ، به آن سنگ گچ ميافزايند. مطابق آيين نامه اگر مقدارC3A ،كوچكتر يا مساوي 8% باشد، ميزان مجازحداكثر 5.2% و اگر مقدارC3A بيش از 8% باشد، ميزانSO3مجاز حداكثر 3% است.
معادل قليايي
دو اكسيد قليايي در سيمان وجود دارند (k2O,Na2O) كه با وجود مقدار اندك، (كمتر از 1%) اثرات بسيار مهمي بر سيمان ميگذارند. قلياييها با سنگهاي سيليسي كه سيليس آنها به صورت آمورف (بيشكل) است مانند كوارتز، اُپال، كلستونين، بعضي توفها و بعضي چرتها واكنشهاي قليايي ـ سيليسي به وجود ميآورند كه اثرات تخريبي آنها در دراز مدت ظاهر ميشود. ظهور اين اثرات در بتن، كه به موازات رطوبت و گرمي هواي منطقه بستگي دارد، به صورت تركهايي است كه كم كم پيشرفت مي كند و به سرطان بتن معروف است.
ضريب اشباع آهكي
ضريب اشباع آهكي(L.S.F)گوياي نسبت سنگ آهك به خاك رس است. در آزمايشگاه پس از تجزيه سنگ آهك و خاك رس، مقادير تركيبات مورد نظر در فرمول L.S.F را محاسبه كرده، ضريب اشباع آهكي را بدست ميآورند.
اگر ضريب اشباع آهكي كم باشد، بدان معناست كه مقدار سنگ آهك در سيمان كم است و سيمان مقاومت كافي ندارد. اگر اين ضريب بیش از حد مجاز باشد، بدان معني است كه ميزان سنگ آهك بيش از مقدار لازم جهت تركيب با خاك رس است. مازاد سنگ آهك، در اثر حرارت زياد كوره و فعل و انفعالات پيچيده آن به «آهك سوخته شده آزاد» تبديل ميشود. تفاوت آهك آزاد با آهك در آنست كه تغيير حجم آهك در مجاورت آب در چند لحظه انجام شده، پايان ميپذيرد. حال آنكه اين پديده در مورد آهك آزاد، بسيار آهسته و طي چند سال صورت ميگيرد و اگر اين سيمان در ساخت بتن بكار رود، باعث ترك خوردن آن ميشود .
زمان گيرش
تغيير وضعيت ژل سيمان از حالت خميري به حالت جامد را گيرش گويند. زمان گيرش سيمان از آن جهت حائز اهميت است كه كليه عمليات انتقال، پمپ، در قالب ريختن و احتمالاً پرداخت سطحي بتن فقط در اين بازه زماني ممكن است. به طور كلي دو نوع زمان گيرش در مورد سيمان لحاظ ميشود كه عبارتند از:
1ـ زمان گيرش اوليه
2ـ زمان گيرش نهايي
آييننامه حداقل گيرش اوليه را يك ساعت و حداكثر زمان گيرش نهايي را 10 ساعت (براي سيمانهاي معمولي) ميداند.